جنگ فناوری آمریکا و چین

در تاریخ 27 مارس 2023 تیک‌تاک ذیل قانون   ANTI-SOCIAL CCP Act  [I] توسط کنگره‌ی آمریکا ممنوع شد. هدف این قانون محافظت از آمریکایی‌ها از نفوذ اطلاعاتی شرکت‌های چینی و روسیه بیان شده است. هم‌زمان با محبوب شدن تیک‌تاک نزد مردم آمریکا، مقامات این کشور بیان داشتند که تیک‌تاک با ۱. بهره‌برداری اطلاعاتی در حوزه های اجتماعی و اقتصادی ۲. توانایی در دست‌کاری در انتخابات و افکار عمومی ۳. جمع‌آوری و دسته بندی اطلاعات ۴. نقض حریم شخصی و نقض حقوق مصرف کنند ۵. سانسور اطلاعات ۶. در اختیار قرار دادن اطلاعات شهروندان آمریکایی به دولت چین، باعث به خطر افتادن امنیت ملی آمریکا می‌شود.

با این حال این اولین باری نیست که آمریکا هنجارهای تجارت آزاد خود را نفی کرده است. قبل‌تر  نیز آمریکا تحریم‌هایی را بر شرکت‌های هوآوی و زد تی ای اعمال کرده است که عملا نشان دهنده‌ی رویکرد حمایتگرایانه آمریکا در اقتصاد است. سؤال اصلی این مقاله این است که چرا آمریکا علی‌رغم هنجارهای خود مبنی بر تجارت آزاد سعی در اتخاذ سیاست‌های حمایتگرایانه برای حمایت از اقتصاد خود را دارد. فرض اصلی این یادداشت این است که آمریکا برای جلوگیری از افول خود به سمت اتخاذ سیاست‌ موزانه‌ی قوای اقتصادی حرکت کرده است. مفروض این یادداشت چنین است که آمریکا در حال افول هست و نظم بین‌المللی وارد دوران گذار شده است. لذا در دوران گذار قدرت‌های هژمون با سیاست‌هایی چون موازنه‌ی قوای نرم سعی در مهار قدرت‌های نوظهور را دارند که مصداق بارز آن جنگ تجاری آمریکا با چین هست.

جنگ جدید فناوری

نظریه پرداز نظامی کارل فون کلاوزویتز در کتاب مهم خود در «مورد جنگ» [II] می‌نویسد که جنگ ادامه سیاست با ابزارهای دیگر است. باید گفت که در نظم آنارشیک جهانی دولت‌ها به‌طور مداوم با یکدیگر در حال رقابت کردن می‌باشند. اما رقابتی که به جنگ منجر نمی‌شود را جنگ سیاسی می‌نامند. این اصطلاح در اواخر دهه 1940 توسط جورج اف. کنان، معمار کلیدی استراتژی ایالات‌متحده در طول جنگ سرد ابداع شد (A. Theohary & A. Weiss, 2023).

اما بعد از فروپاشی شوروی به نظر می‌رسید استفاده از این اصطلاح برای اهداف استراتژيک به پایان رسیده باشد؛ اما با ظهور چین در قرن ۲۱ ام و ظهور قدرت‌های منطقه‌ای چون روسیه و ایران و گروه‌های جهادی، این اصطلاح جان تازه‌ای گرفت. امروزه یکی از مصادیق جنگ سیاسی، جنگ فناوری است که بین آمریکا و چین درگرفته است. آمریکا برای مهار چین سعی کرده است تا علاوه بر تیک‌تاک، شرکت‌های مخابراتی و اینترنت نسل ۵ این کشور را که تحت طرح کمربند و یک جاده‌ی سایبری در حال پیگری است را مهار کند. بااینکه به دلیل وابستگی متقابل پیچیده بین چین و کشورهای یورو آتلانتیک امکان ضربه‌ی معکوس تحریم‌ها به این کشورها وجود دارد اما آمریکا برای مهار چین سعی در اتخاذ موازنه‌ی قوای نرم اقتصادی داشته است.

ابزار تحریم شرکت‌های مخابراتی-اطلاعاتی بایتدانس هوآوی و زد تی ای [III]:

یکی از ابزارهای آمریکا در جنگ تجاری و فناوری، تحریم هست. در دهه‌ی اخیر آمریکا شرکت‌های اطلاعاتی چینی بایتدانس، هوآوی و زد تی‌ای را وارد تحریم‌های خودکرده است.  در سال 2018 ایالات‌متحده استفاده از تجهیزات مخابراتی دو شرکت هوآوی و زد تی ای را در شبکه‌های نسل ۵ ممنوع کرد. این در حالی است که این دو شرکت بخش قابل‌توجهی از تجهیزات مخابراتی آمریکا را تأمین می‌کردند؛ اما آمریکا می‌گوید برای جلوگیری از خطرات مرتبط با امنیت ملی دست به این اقدامات زده است. به عقیده کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا این شرکت‌ها از آمریکایی‌ها جاسوسی می‌کردند و اطلاعات را در اختیار حزب کمونیست چین قرار می‌دادند. ترامپ اعتقاد داشت که این شرکت‌های خارجی از آسیب‌پذیری‌ها در فناوری برای اقدامات مخرب سایبری نظیر جاسوسی صنعتی و اقتصادی استفاده می‌کنند. این دو شرکت با سرعت شگفت‌انگیزی در حال رشد در سراسر جهان بودند اما این اقدام آمریکا باعث از دست رفتن اعتماد عمومی در سایر کشورها ناظر به این شرکت‌ها و همچنین جلوگیری از انتقال فناوری آمریکایی به چین شد (GELLER, 2019).

اما در مورد تیک‌تاک، به نظر آمریکایی‌ها، علاوه بر اینکه امکان جاسوسی از مکان‌های مهم را فراهم می‌کند، میتواند با الگوریتم‌های قدرتمند خود، رفتار مصرف کننده در آمریکا را تحلیل کند.

تیک‌تاک

یک سؤال ذهن هر مخاطبی که در فضای عصر جهانی‌شدن زندگی کرده باشد را به خودش مشغول می‌کند اینکه چه شد که یک‌شبه برخی از شبکه‌های اجتماعی در جهان مشهور و محبوب شدند؟ اگر سؤالم را بخواهم دقیق کنم باید بگویم،‌ چه شد که تیک‌تاک چنان محبوبیتی در بین مردم جهان به‌خصوص آمریکا یافت که علاوه بر تهدید رقبای اصیل‌تر خود چون فیس بوک، اکنون در حال تهدید کردن نظام آمریکا است؟ به قطع این مدیون مجموعه‌ای از انتخاب‌های زیرکانه‌ی تیک‌تاک است؛ مثلاً ابزارهای ساخت آسان‌تر ویدیو، مرز بین سازنده و مصرف‌کننده را بسیار بیشتر ازآنچه یوتیوب مدیریت کرده بود محو کردند. یا مثلاً گنجینه‌ی وسیعی از موسیقی‌های دارای مجوز که به نوجوانان اجازه می‌دهد تا کلیپ‌های خود را بدون ترس از قوانین کپی‌رایت دانلود کنند. یا وجود قدرتمندترین ابزار تیک‌تاک به نام «صفحه برای شما»  [IV] و الگوریتمی که آن را پر می‌کند باعث می‌شد تا استوری‌های مخاطبینی که با آنها ارتباطی‌ وجود ندارد  از همان روز اول، برخلاف فیس‌بوک یا توییتر، دیده شود. لذا مخاطبین در فضایی قرار می‌گیرند که احساس تنهایی نمی‌کنند. برخلاف «الگوریتم‌های پیشنهاد» قدیمی‌تری چون فیس‌بوک، تیک‌تاک فقط منتظر نمی‌ماند تا کاربران الگوی رفتار خود را با لایک کردن ویدیویی نشان دهند. در عوض، تیک‌تاک ‌به‌طور فعال پیش‌بینی‌های خود را از الگوی رفتار کاربران با نشان دادن ویدیوهای پیشنهادی‌اش آزمایش می‌کند. این بدان معناست که هر کاربر شانس شهرت جهانی را دارد حتی اگر اصلاً فالوور نداشته باشد. این‌ها  تیک‌تاک را جذاب و جذاب‌تر می‌کرد؛ اما یکی از مهم‌ترین کارهایی که تیک‌تاک کرد، ایجاد یک کمپین تبلیغاتی برای جذب مخاطب در شبکه‌های اجتماعی رقیب چون فیس بوک و اینستاگرام بود (Hern, 2022).

لذا تیک‌تاک بعد از ورود به دومین سال تسلط آنلاین در سپتامبر 2021، ازنظر میانگین مصرف زمان کاربران در فضای مجازی از یوتیوب پیشی گرفت. در مورد مزیت رقابتی سیستم تحلیل داده‌ی تیک‌تاک نسبت به یوتیوب باید گفت که در یک ساعت تعداد ویدیو‌هایی که در تیک‌تاک مشاهده می‌کنید بیشتر از یوتیوب است، لذا تیک‌تاک ویدیوهای موردعلاقه‌ی بیشتری در زمان کمتری به کار بران عرضه می‌کند. فیس‌بوک نیز نگران به نظر می‌رسد. این شبکه اجتماعی، همراه اینستاگرام، چند ماه پیش از بازنگری در برنامه‌ی خود و ایجاد موتور جدید الگوریتمی تهاجمی خبر دادند اند؛ مثلاً درست مانند تیک‌تاک، فیس‌بوک و اینستاگرام اکنون حجم زیادی از محتوای کاربرانی را که کاربران دنبال نمی‌کنند را در اختیار آن‌ها می‌گذارد و این مخالف سیاست‌های قبلی فیس‌بوک بود. بااین‌حال تخمین زده می‌شود که ازلحاظ درآمدی تیک‌تاک از فیس‌بوک عقب‌تر است. در سال 2021، شرکت تحقیقاتی‌ مارکر تخمین می‌زند که سالانه 4 میلیارد دلار – کمتر از 5 درصد از درآمد فیس‌بوک- به دست آورده است (Hern, 2022).

اقدامات آمریکایی‌های برای محدودسازی تیک‌تاک

دولت آمریکا ادعا می‌کند که این شبکه اجتماعی نتوانسته از حریم خصوصی کاربران محافظت کند. همچنین رشد سریع تیک‌تاک در آمریکا و جهان، آمریکایی‌ها را نگران کرده است. برخی آمارهای غیررسمی ادعا می‌کند تعداد کاربران تیک‌تاک در جهان به بیش از یک میلیارد و تنها در ایالات‌متحده به ١٣٨ میلیون کاربر رسیده است. لذا آمریکایی ها می‌گویند ممکن است دسترسی دولت چین بر اطلاعات حیاتی مردم آمریکا افزایش یابد. این به این دلیل است که شرکت بایتدانس، مانند همه شرکت‌های فناوری که در چین تجارت می‌کنند، تابع قوانین چینی است که شرکت‌های فعال در این کشور را ملزم می‌کند در صورت درخواست دولت، داده‌های کاربران را تحویل دهند. قانون امنیت سایبری جمهوری خلق چین در نوامبر 2016 تصویب شد. این قوانین شرکت‌ها را به ذخیره محلی داده‌های کاربران و همچنین ثبت دارایی‌های شبکه خاص، الزام می‌کند. همچنین ‌به دولت و نهادهای امنیتی چینی اجازه می‌دهد تا حضوری یا از راه دور شبکه‌های کامپیوتری را بازرسی کند[V]. لذا بعد از دو سال از راه‌اندازی تیک‌تاک در آمریکا در اوت 2018، دونالد ترامپ در ۶ اوت ۲۰۲۰ یک فرمان اجرایی با هدف جلوگیری از تجارت تیک‌تاک در ایالات‌متحده امضا کرد. در 14 اوت 2020، ترامپ دومین فرمان اجرایی را صادر کرد که در آن بیان شد که شرکت بایتدانس باید تمام دارایی‌هایی که از عملیات تیک‌تاک در ایالات‌متحده پشتیبانی می‌کنند را واگذار کند و همه داده‌های کاربر ایالات‌متحده را که قبلاً جمع‌آوری‌ شده بود، نابود کند. به‌علاوه به عقیده ترامپ این برنامه یک دستگاه پروپاگاندا برای حزب کمونیست چین است. تیک‌تاک این اتهامات را رد کرد و مدعی شد که اطلاعات آمریکایی‌ها در چین پردازش نمی‌شود و این شرکت به چین اجازه دسترسی به اطلاعات شخصی کاربران آمریکایی را نمی‌دهد (Theguardian, 2020).

بااینکه بایتدانس با شرکت اوراکل در آمریکا وارد توافق شد تا بتواند در آمریکا فعالیتش را ادامه دهد اما از احکام دولت فدرال توسط داده‌گاه‌های محلی واشنگتن دی سی و پنسیلوانیا شکایت کرد. در 27 سپتامبر 2020، قاضی کارل جی نیکولز از دادگاه منطقه‌ای ایالات‌متحده برای ناحیه کلمبیا (واشنگتن دی سی)، حکم اولیه‌ای را علیه دستور دولت ترامپ صادر کرد. وی اظهار داشت که اینکه ترامپ دارای اختیارات گسترده‌ای برای ممنوع کردن معاملات تجاری با نهادهای خارجی است باعث به خطر افتادن امنیت ملی می‌شود. به نظر می‌رسد تیک‌تاک از چنین ممنوعیتی مستثنی است زیرا تیک‌تاک یک سرویس ارتباطی شخصی است که توسط قانون بین‌المللی «قدرت‌های اقتصادی اضطراری» [VI] محافظت می‌شود. قبل از این فرمان اجرایی ارتش آمریکا در انتهای ۲۰۱۹ به سربازان خود در مورد شبکه اجتماعی تیک‌تاک هشدار داد. هم‌زمان وزارت دفاع آمریکا نیز به کارکنان ارتش اعلام کرد تا این شبکه اجتماعی را از گوشی‌های خود پاک کنند (فارس پلاس, ۱۴۰۱).

در میانه این مخالفت‌ها تیک‌تاک رشد خودش را ادامه داد و به اولین اپلیکیشن غیر فیس‌بوکی تبدیل شد که به ۳ میلیارد دانلود در آی او اس و اندروید دست پیداکرده و پردرآمدترین اَپ غیر بازی بوده است. همچنین طبق آمار شرکت  سنسور تاور این برنامه در سال ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ در صدر لیست دانلود کاربران ایالات‌متحده آمریکا بوده است (CHAN, 2021).

در دروان ریاست‌جمهوری جو بایدن  نیز،‌آمریکا نه تنها به سیاست‌های جنگ‌طلبانه پیشین خود در قبال چین را ادامه داد بلکه آن را تشدید هم کرد؛ وی با توسل به قدرت تجاری و بازرگانی، صادرات تراشه‌های پیشرفته نیمه‌هادی و تجهیزات به چین را منع و استفاده از تیک‌تاک در رایانه‌ها و تلفن‌های کارمندان فدرال را قدغن کرد. در این دوره کنگره‌ تیک‌تاک را برای جلسه‌ی استماع احضار کرد. عمده مسئله مطرح‌شده از سوی نمایندگان نیز مسئله تهدید امنیت ملی آمریکا از طریق ارائه اطلاعات توسط تیک‌تاک به حزب کمونیست چین بود (Lutkevich, 2023).

ابزار کنترل صادرات

ابزار دیگر آمریکا کنترل صادرات است. استفاده‌ی آمریکا از این ابزار سابقه‌ی طولانی دارد؛ مثلاً با شروع شدن جنگ اوکراین و روسیه، ایالات‌متحده به‌منظور تضعیف ارتش روسیه و جلوگیری از تولید تجهیزات پیشرفته جنگی توسط روس‌ها سیاست کنترل صادرات را در برابر روسیه به کار گرفته است. بر مبنای این روش نه‌تنها شرکت‌های آمریکایی بلکه شرکت‌های غیر آمریکایی نیز نمی‌توانند با شرکت های هدف، آزادانه تجارت کنند و این باعث کنترل شریان اشتراک گزاری اطلاعات با کشورهای هدف می‌شود (gov, 2022).

این ابزار گریبان گیر شرکت‌های چینی نیز شده است؛ که در زیر به چند مورد از مهم‌ترین مصادیق آن اشاره خواهیم کرد.

1.  اضافه شدن هوآوی به لیست نهادهایی که صادرات فناوری ایالات‌متحده به آن‌ها محدود می‌شود: اداره صنعت و امنیت وزارت بازرگانی ایالات‌متحده فهرستی دارد که در آن نام شرکت‌هایی است که صادرات به آن‌ها ممنوع است. شرکت‌های آمریکایی برای صادرات به آن شرکت ها نیاز به گرفتن مجوز ویژه از وزارت بازرگانی ایالات‌متحده دارند. این اقدام موجب شد که فرآیند رشد فنّاوری شرکت هوآوی دچار مشکل بشود و بازارهای جهانی آن دچار ضربه‌ی اقتصادی شوند. در سال 2020 یک شرکت آمریکایی توانست مجوز صدور فناوری نسل ۴ را به هوآوی به دست آورد اما دیری نپایید که دولت بایدن ممنوعیت‌های سختگیرانه‌تری را اعمال کرد. لذا بر مبنای این کنترل اشتراک‌گذاری اطلاعات، شرکت هوآوی در بسیاری از حوزه‌های فناوری نظیر نسل ۵ با مشکل و ضعف شدیدی روبه‌روست.همچنین این ممنوعیت صادرات فناوری های نسل ۵ باعث عدم اقبال به تلفن‌های هوشمند هوآوی شده است (reuters, 2023).
2. کنترل فنّاوری نیمه‌هادی‌ها: نیمه‌هادی‌ها قطعات بسیار ریزی هستند که نقش بسیار مهمی در فناوری الکترونیک ایفا می‌کنند. چین برای گسترش فناوری خود به این نیمه‌هادی‌ها نیاز دارد این در حالی است که ایالات‌متحده، کشور پیشرو در فناوری نیمه‌هادی در جهان است و انحصار این فناوری در دست چند کشور محدود است. ایالات‌متحده با اتخاذ سیاست کنترل صادراتی نسبت به شرکت‌های چینی از انتقال و صادرات این فناوری ارزشمند به چین جلوگیری می‌کند. آمریکا به بهانه‌ی اینکه این نیمه‌هادی‌ها در نوسازی و گسترش ارتش چین تأثیر می‌گذارند، بزرگ‌ترین تولیدکننده نیمه‌هادی‌ها در چین شرکت Smic را وارد لیست کنترل صادرات خودکرده است. نیمه‌هادی‌ها در صنعت نظامی و دفاعی به ویژه در تولید موشک‌های بالستیک فراصوت و جنگنده‌های پیشرفته نقش حیاتی دارند و با نبود یا کمبود این نیمه‌هادی‌ها ارتش چین در آینده به مشکل برمی‌خورد. لذا این تحریم‌ها تأثیرات به‌شدت مخربی بر روی فناوری‌ها و ابزارهای فنّاورانه چینی داشته است. به‌طور مثال هوآوی و به‌طورکلی تلفن‌های همراه چینی از رشد بازماندند و دیگر توان رقابت با اپل، سامسونگ و… را ندارند (Yu-Han , 2022).

هزینه‌هایی که ایالات‌متحده متحمل می‌شود

شاید در نگاه اول این تحریم‌ها و ممنوعیت‌ها صرفاً به زیان شرکت‌های چینی باشد و موجب تضعیف آنان شود، اما با یک نگاه دقیق می‌توان دریافت که این ممنوعیت‌ها و تحریم‌ها اثرات سوء و زیان‌آوری نیز برای خود ایالات‌متحده دارد. ایالات‌متحده و چین در حوزه‌های اقتصادی و فناوری به‌شدت درهم‌تنیده‌اند. آن‌ها به هم وابسته‌اند و روابط متقابلی با یکدیگر دارند. درنتیجه جداسازی اقتصاد و فناوری آمریکا از چین به‌سادگی و بدون هزینه برای طرفین نخواهد بود؛ اما تنها روش قطع وابستگی آمریکا به چین، همین جداسازی است و رویکرد آمریکا هم نشان‌دهنده این موضوع است که هزینه‌های جداسازی را پذیرفته است. در ادامه به برخی از هزینه‌هایی که اقدامات آمریکا علیه چین برای خود آمریکا داشته است اشاره می‌کنیم.

1. پذیرفتن هزینه جایگزینی محصولات و خدمات تحریم شده چینی: ایالات‌متحده برای حفظ اقتدار، برتری و امنیت ملی خود شرکت‌های چینی را تحریم و ممنوع می‌کند؛ اما همان‌طور که گفته شد اقتصاد و فناوری چین و آمریکا به هم وابسته است. با ممنوعیت شرکت‌های چینی نوعی خلأ در صنایع فنّاورانه ایالات‌متحده ایجاد می‌گردد. پر کردن خلأ شرکت‌های چینی هزینه هنگفتی برای ایالات‌متحده دارد. برای مثال در ایالات‌متحده شرکت‌های مخابراتی برای ارائه زیرساخت‌های نسل ۵ به هوآوی و زد تی ای متکی بودند که با تحریم این دو شرکت مجبور به‌صرف هزینه‌های زیادی برای به دست آوردن تجهیزات موردنیاز شدند (Kahata, 2021).
2. رویکردی متضاد با ارزش‌های جوامع غربی: یکی از اصلی‌ترین ارزش‌ها و اصول جوامع غربی آزادی است. ایالات‌متحده همواره خود را حامی و پیشتاز بحث آزادی در سراسر جهان معرفی می‌کند. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های آزادی، آزادی بیان است. یکی از بهانه‌های تحریم تیک‌تاک این بود که این برنامه اجازه انتشار محتوایی را می‌دهد که گاهی اوقات با سیاست‌های دولت آمریکا در تضاد است. این بهانه درواقع مخالف و نقض‌کننده ارزش و اصل آزادی بیان در جوامع غربی است؛ اما آمریکا ثابت کرد که برای پیروزی بر چین حاضر هست همه اصول و ارزش‌های خود را زیر پا بگذارد و آزادی بیان حدود 150 میلیون کاربر آمریکایی را نقض کند. در کل می‌توان چنین نتیجه گرفت که آزادی بیان ابزاری است برای تحت‌فشار قرار دادن سایر کشورها و گرفتن امتیاز از آن‌ها، نه چیزی بیشتر. سازمان‌های بین‌المللی نسبت به نقض آزادی بیان در موضوع تیک‌تاک ابراز نگرانی کرده و نسبت به عواقب آن به آمریکا هشدار می‌دهند (globalnetworkinitiative, 2023).

 لذا آمریکا عملاً برای حفظ قدرت اقتصادی خود، در حال ضربه زدن به هژمون فرهنگی خود که بر مبنای ادعای آزادی تجارت و یا آزادی بیان طراحی‌شده است.

نتیجه‌گیری

آمریکا در حال افول است و برای مهار قدرت‌های  نوظهور در این دوران گذار از استراتژی‌های تهاجمی استفاده می‌کند. یکی از این استراتژی‌ها، موازنه‌ی قوای نرم با تأکید بر بعد اقتصادی است. فرض اصلی این مقاله این بود که قدرت اصلی آمریکا مبتنی بر اقتصاد و فناوری است و آمریکا برای مهار قدرت‌های دیگر و جلوگیری از افول خود سعی می‌کند با ابزارهای اقتصادی جلوی افول خود را بگیرد. در این متن با مثال‌هایی از رویکرد فشار اقتصادی بر شرکت‌های بایتدانس،هوآوی و زد تی ای اثبات شد که آمریکا وارد یک جنگ سیاسی بعد از فروپاشی شوروی شده است. لذا آنچه را می‌توان نتیجه گرفت این است که این جنگ فناوری برنده‌ی این منازعه‌ی سیاسی را مشخص می‌کند.

A. Theohary, C., & A. Weiss, M. (2023, 1 9). What Is “Political Warfare”? From https://crsreports.congress.gov/product/pdf/IF/IF11127
CHAN, S. (2021, 6). TikTok Becomes the First Non-Facebook Mobile App to Reach 3 Billion Downloads Globally. From https://sensortower.com/blog/tiktok-downloads-3-billion
GELLER, E. (2019, 5 15). Trump signs order setting stage to ban Huawei from U.S. From https://www.politico.com/story/2019/05/15/trump-ban-huawei-us-1042046
globalnetworkinitiative. (2023, 03 29). GNI Statement on Government Efforts to Ban Digital Communications Platforms. From https://globalnetworkinitiative.org/gni-statement-platform-bans/
gov, T. U. (2022, 10). The Impact of Sanctions and Export Controls on the Russian Federation. From https://www.state.gov/the-impact-of-sanctions-and-export-controls-on-the-russian-federation/
Hern, A. (2022, 10 24). How TikTok’s algorithm made it a success: ‘It pushes the boundaries. From https://www.theguardian.com/technology/2022/oct/23/tiktok-rise-algorithm-popularity
Kahata, A. (2021, 4 15). Beyond U.S.-China Technology Competition. From https://www.csis.org/blogs/strategic-technologies-blog/beyond-us-china-technology-competition
Lutkevich, B. (2023, 4 4). TikTok bans explained: Everything you need to know. From https://www.techtarget.com/whatis/feature/TikTok-bans-explained-Everything-you-need-to-know
reuters. (2023, 1). U.S. stops granting export licenses for China's Huawei - sources. From reuters.com/technology/us-stops-provision-licences-export-chinas-huawei-ft-2023-01-30/
theguardian. (2020, 9 29). Trump's bid to ban TikTok and WeChat: where are we now? From https://www.theguardian.com/technology/2020/sep/29/trump-tiktok-wechat-china-us-explainer
Yu-Han , C. (2022, 10). Impact of Newly Added US Sanctions on the Chinese Semiconductor Sector. From https://www.idtechex.com/en/research-article/impact-of-newly-added-uYu-Han%20Chang-sanctions-on-the-chinese-semiconductor-sector/28008
فارس پلاس. (۱۴۰۱, ۱۱ ۲۴). مقابله ایالات متحده با یک شبکه‌اجتماعی غیربومی/ آیا تیک تاک در آمریکا فیلتر می‌شود؟.

پیوست‌ها

[I]: AVERTING THE NATIONAL THREAT OF INTERNET SURVEILLANCE, OPPRESSIVE CENSORSHIP AND INFLUENCE, AND ALGORITHMIC LEARNING BY THE CHINESE COMMUNIST PARTY (ANTI-SOCIAL CCP) ACT
[II]: On War
[III]: ZTE
[IV]: FYP
[V]: ByteDance
[VI]: International Emergency Economic Powers Act